Van Alkemadelaan 139
2597 AD Den Haag
T 070 3144020
E info@notarisadegeest.nl

Samenwonen
Een vraag die vaak gesteld wordt is: moeten we een samenlevingsovereenkomst maken? Nee, een samenlevingsovereenkomst is geen verplichting maar biedt wel veel voordelen en daardoor zekerheid.
Wat kun je allemaal regelen in een samenlevingsovereenkomst?

Trouwen
Trouwen we in gemeenschap van goederen of moeten we huwelijksvoorwaarden opmaken? Als je niets regelt dan ben je gehuwd in gemeenschap van goederen (Sinds 1 januari 2018 is dit de nieuwe beperkte gemeenschap van goederen) en dat heeft tot gevolg dat je vanaf de grote dag samen drie vermogens hebt. Dit zijn het gemeenschappelijke vermogen en ieders persoonlijke vermogen. Heeft één van beide partners bijvoorbeeld schulden of een eigen onderneming dan is het misschien verstandiger huwelijksvoorwaarden op te maken. Door het opmaken van huwelijksvoorwaarden kun je zelf bepalen of en zo ja, welke bezittingen en schulden je samen deelt. Ook kun je vaak voorkomen dat schuldeisers van de echtgenoot zich verhalen op jouw bezittingen.
Huwelijksvoorwaarden kun je voor het huwelijk opmaken en ook tijdens het huwelijk. Kies je voor het laatste dan heeft dat tot gevolg dat de periode daarvoor er wel een gemeenschap van goederen was.
De keuze voor of een gemeenschap van goederen of huwelijksvoorwaarden is sterk afhankelijk van de persoonlijke situatie. Ook de verschillende vormen van huwelijksvoorwaarden (“koude uitsluiting”, periodiek of juist finaal verrekenen) zijn relevant en daarom is het verstandig tijdig voor de huwelijksdag je te laten adviseren door de notaris over de mogelijkheden.

Geregistreerd partnerschap
Het geregistreerde partnerschap en het huwelijk lijken veel op elkaar. Zo ontstaat er ook een gemeenschap van goederen en kun je als je dat niet wilt voorwaarden laten opstellen, alleen heten deze dan geen huwelijksvoorwaarden maar partnerschapsvoorwaarden. Uiteraard geldt ook hier het advies: laat je, voordat je een partnerschap aangaat informeren over de gevolgen van de gemeenschap van goederen en de mogelijkheden van de partnerschapsvoorwaarden.
Waarin verschilt het geregistreerde partnerschap dan van het huwelijk? Voor de ontbinding van een huwelijk moet je naar de rechter, een geregistreerd partnerschap kun je ontbinden zonder tussenkomst van de rechter als je het tenminste samen eens bent en er geen minderjarige kinderen zijn. In dat geval kan de notaris je behulpzaam zijn bij het ontbinden van het geregistreerde partnerschap door het opstellen van een convenant, een verklaring omtrent de beëindiging en de overeenkomst tot beëindiging.
Een ander belangrijk verschil tussen het huwelijk en het geregistreerde partnerschap heeft te maken met de kinderen die worden geboren. Wordt een kind tijdens een huwelijk van een man en een vrouw geboren dan heeft het kind beide echtgenoten als ouder. Sinds 1 april 2014 worden ook de man en vrouw uit een geregistreerd partnerschap automatisch ouder van het kind. Voorwaarde is dat het geregistreerd partnerschap al bestaat op het moment van de geboorte van het kind. Bij een huwelijk of geregistreerd partnerschap tussen personen van een gelijk geslacht is dit anders. Bij een huwelijk of geregistreerd partnerschap van twee vrouwen krijgt de biologische moeder automatisch het ouderschap. Het hangt het van de situatie af of de duomoeder automatisch het ouderschap krijgt. Krijgt de duomoeder niet automatisch het ouderschap, dan kan zij het kind erkennen of adopteren. Bij een huwelijk of geregistreerd partnerschap van twee mannen verkrijgt de partner van de vader het vaderschap alleen door erkenning of adoptie.

Testament
Is het noodzakelijk dat ik een testament maak? Nee, als je geen testament opmaakt dan bepaalt de wet wie je erfgenamen zijn. Ben je getrouwd dan erft je echtgenoot en zijn er kinderen dan erven je echtgenoot en kinderen gezamenlijk waarbij de kinderen hun erfdeel pas krijgen als ook de langstlevende ouder is overleden. Heb je geen echtgenoot, geregistreerde partner en kinderen dan erven je ouders, broers en zussen.
Waarom zou je dan wel een testament opmaken? In een testament kun je zelf bepalen wie je erfgenamen zijn. Heb je bijvoorbeeld geen contact meer met je broer of je moeder dan kun je hen onterven. Of wil je juist in plaats van familie twee goede vriendinnen of goede doelen benoemen tot erfgenaam dan kun je dat in je testament bepalen. Samenwoners erven ook niet automatisch van elkaar als zij niets regelen. En ook voor getrouwde stellen met kinderen is het aan te raden een testament te maken, zij kunnen namelijk de wettelijke regeling aanpassen aan de eigen situatie. Zo kunnen ze bijvoorbeeld afwijken van het langstlevende testament door het opmaken van een tweetrapsmaking.
In een testament kan de voogdij voor minderjarige kinderen worden geregeld of een executeur of bewindvoerder worden benoemd. Daarnaast wordt vaak een uitsluitingsclausule opgenomen. Door deze clausule voorkom je dat jouw erfgenaam bij een echtscheiding jouw erfenis met een ex-partner moet delen.
Ook als je een testament hebt is het verstandig om het testament af en toe te laten checken. Niet alleen je persoonlijke situatie verandert, ook wetten en fiscale consequenties kunnen veranderen. Wil je weten of je testament nog up to date is? Maak een afspraak en laat je adviseren.
Een aantal zaken kun je zelf regelen door het opmaken van een codicil:

Voorwaarden waar een codicil aan moet voldoen:

De erfenis afwikkelen
Een dierbare komt te overlijden. Dat brengt al genoeg emoties met zich mee maar helaas moeten er ook gelijk dingen geregeld worden. Er zullen veel vragen opkomen. Is er een testament? Ben ik erfgenaam? En kan ik dan zomaar de uitvaart regelen, abonnementen opzeggen en de belastingzaken regelen?
Als eerste zal er bij het Centraal Testamentenregister nagevraagd moeten worden of er een testament is opgemaakt. Is er geen testament dat regelt de wet de vererving. Is er wel een testament dan is de inhoud van het testament bepalend voor wat er moet gebeuren en wie er erven. In het testament kan een executeur zijn aangewezen. De executeur is niet verplicht de executele op zich te nemen, hij/zij kan weigeren. Ook is het mogelijk de executele te aanvaarden en vervolgens de notaris opdracht te geven de erfenis af te wikkelen. De executeur regelt in beginsel de uitvaart en wikkelt de erfenis af. Is er geen executeur benoemd dat zijn de erfgenamen degenen die de erfenis afwikkelen. Behalve een testament kan er ook een codicil zijn opgemaakt. Tot 1 januari 2003 was het ook mogelijk om een executeur aan te wijzen in een codicil.
Als je erfgenaam bent, ben je dan verplicht de erfenis te aanvaarden? Nee, als erfgenaam heb je in beginsel de keuze om:

Soms valt er niet te kiezen. Zo zijn ouders van minderjarige kinderen verplicht namens de minderjarige beneficiair te aanvaarden en is voor verwerping toestemming van de rechter nodig.
Heb je je al als erfgenaam gedragen (je hebt bijvoorbeeld de inboedel al verdeeld of weggegooid) dan kun je niet anders dan zuiver aanvaarden.
De verwerping en beneficiaire aanvaarding wordt bij de Rechtbank in het boedelregister aangetekend.

Verklaring van erfrecht
Vaak wordt als een dierbare komt te overlijden door een bank gevraagd om een verklaring van erfrecht. Een verklaring van erfrecht wordt door de notaris opgemaakt nadat er onderzoek is verricht bij de Burgerlijke Stand en het Centraal Testamentenregister. Ook moeten de erfgenamen en eventuele executeur de keuze voor aanvaarding of verwerping hebben uitgebracht. In de verklaring van erfrecht constateert de notaris wie de erfgenamen zijn en eventueel wie de executeur is. Met dit document kunnen de bankrekeningen van de overledene worden gewijzigd of opgeheven en kan bijvoorbeeld bij het Kadaster de tenaamstelling van de woning van de overledene worden gewijzigd.

Scheiden
Scheiden doe je niet zomaar. Maar als je dan samen uiteindelijk de beslissing hebt genomen dan is er ook nog veel te regelen.
Als je samen een huis hebt gekocht is de vraag die gelijk opkomt: verkopen we het huis of blijft één van beiden in het huis wonen. Als één van beiden in het huis blijft wonen dan wordt via de notaris het huis op één naam gezet door middel van een akte van verdeling. De notaris zorgt er ook voor dat de andere partner niet langer aansprakelijk is voor de hypotheek die op het huis rust. Er wordt aan de bank gevraagd een zogenaamde akte ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid op te stellen die tegelijk met de akte van verdeling wordt ondertekend. Als er een overwaarde is omdat de hypotheek lager is dan de waarde van het huis dan wordt de uitkoop van de partner ook via de notaris geregeld.

Wellicht moet ook de begunstiging van de polis van levensverzekering worden aangepast. Ook kan het zijn dat het testament moet worden gewijzigd.
Ben je samenwonend dat moet je de samenlevingsovereenkomst ontbinden.

Schenken
Waarom schenken? Omdat je iemand al tijdens je leven wilt bevoordelen in plaats van na je overlijden. Of omdat je belasting wilt besparen. Door te schenken verklein je namelijk de omvang van je nalatenschap. De notaris kan je informeren over de vrijstellingen die er zijn en of het raadzaam is - gezien de persoonlijke situatie - schenkingen te doen.
Schenken kan op een aantal manieren:

Algehele volmacht en levenstestament
Wat als ik tijdelijk of langdurig mijn eigen belangen niet kan behartigen door bijvoorbeeld een ziekenhuisopname of vanwege dementie? Je kunt hiervoor een regeling treffen door het opstellen van een algehele volmacht of een levenstestament. Terwijl een testament werkt bij overlijden heeft een levenstestament gevolgen tijdens het leven. In een levenstestament benoem je één of meerdere personen tot gevolmachtigde(n) die je belangen kan/kunnen behartigen als je het zelf niet kan. Deze volmacht kan direct ingaan of wanneer een arts heeft vastgesteld dat je niet in staat bent zelf je belangen te behartigen. De volmacht ziet op vermogensrechtelijke handelingen zoals bijvoorbeeld de verkoop van een woning maar ook op medisch gebied. Je kunt namelijk ook vast leggen dat je ingeval van uitzichtloos lijden niet behandeld wenst te worden. Ook kun je een euthanasieverzoek opnemen. Indien je een behandelverbod en/of euthanasieverzoek te ver vind gaan kun je je beperken tot een algehele volmacht. Op die manier kan een aanvraag tot onderbewindstelling worden voorkomen.